2.6. Dış Gezegenler (Gazsal Gezegenler)

• Güneş sistemindeki son dört gezegendir.
• Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün  dış gezegendir.
• Kalın atmosferleri vardır.
• Büyük kısmı gazlardan oluşmuştur.
• Dış gezegenler iç gezegenlerden büyüktür.
• Hepsinin halkası ve çok sayıda uydusu vardır.
• Sıcaklıkları iç gezegenlere göre düşüktür.
• Güneş sisteminin dış yörüngesinde bulunurlar.

3. GEZEGENLER

3.1. Merkür

• Güneş’e en yakın gezegendir.
• Güneş sistemindeki en hızlı gezegendir.
• Güneş sisteminin en küçük gezegenidir.
• Uydusu ve halkası yoktur.
• Yüzeyi kraterlerle kaplıdır.
• Çok ince bir atmosferi vardır.
• Dünya, Merkür’den 3 kat büyüktür.
• Yüzey sıcaklığı -170 ˚C ve 350 ˚C arasındadır.

3.2. Venüs

• Venüs’ün dönüş yönü diğer gezegenlerden farklı olarak doğudan batıya dönmektedir.
• Atmosferindeki yoğun karbondioksit nedeniyle sera etkisinden dolayı çok sıcak bir gezegendir. (460 °C)
• Uydusu ve halkası yoktur.
• Dünya’nın ikizidir. (Yaklaşık Dünya ile aynı büyüklüktedir.)
• Venüs’ün diğer ismi Çoban Yıldızı’dır.
• Güneş sisteminin en sıcak gezegenidir.
• Dünya’dan bakıldığında en parlak gezegendir.
• Dünya’ya en yakın gezegendir.

3.3. Dünya

• Üzerinde yaşam olduğu bilinen tek gezegendir.
• Tek uydusu Ay’dır.
• Halkası yoktur.
• Mavi gezegen olarak bilinir.
• Yüzeyinin 3/4’ü sudur.
• Büyüklük olarak 5. büyük gezegendir.
• Yüzey sıcaklığı ortalama 15 ˚C’dir.
• Güneş sisteminin en yoğun gezegenidir.
• Güneş sisteminde oksijen yoğunluğu en fazla olan gezegendir.

3.4. Mars

• İki uydusu vardır.
• Halkası yoktur.
• Kızıl gezegen olarak bilinir.
• Yüzey sıcaklığı -140˚C ile 20˚C arasındadır.
• Dünya, Mars’tan 2 kat büyüktür.
• Atmosferinde su bulunmasından dolayı yaşam olabilecek bir gezegendir.
• Güneş sisteminde en yüksek dağı bulundurur.

3.5. Jüpiter

• Güneş sisteminin en büyük gezegenidir. (Dev gezegen olarak bilinir.)
• 79 uydusu vardır.
• Kırmızı büyük lekeleri vardır.
• Yüzey sıcaklığı -110˚C’dir.
• Etrafında halkası vardır.
• En büyük uydusu “Ganimet”tir.
• Jüpiter, Dünya’dan 11 kat büyüktür.

3.6. Satürn

• 82 uydusu vardır.
• Etrafında 7 adet halkası vardır.
• Jüpiter’den sonra ikinci büyük gezegendir.
• Yüzey sıcaklığı -140˚C’dir.
• En büyük uydusu Titan’dır.
• Satürn, Dünya’dan 10 kat büyüktür.
• Güneş sisteminde en az yoğun gezegenidir.

3.7. Uranüs

• 27 uydusu vardır.
• Çevresinde ince bir halkası vardır.
• Yüzey sıcaklığı -197˚C’dir.
• Dönüş şekli yuvarlanan varil gibidir.
• Zehirli gazlardan oluşan atmosferi vardır.
• Güneş Sisteminin 3. büyük gezegenidir.
• Uranüs, Dünya’dan 4 kat büyüktür.
• Teleskopla keşfedilen ilk gezegendir.

3.8. Neptün

• 14 uydusu vardır.
• Çok ince 6 halkası vardır.
• Yüzey sıcaklığı -214˚C’dir.
• Güneş sisteminin en uzak ve en soğuk gezegenidir.
• Lacivert renkli gezegendir.
• Güneş Sisteminin 4. büyük gezegenidir. (Uranüs’ün ikizi)
• Atmosferi zehirlidir.
• Neptün, Dünya’dan 4 kat büyüktür.

Not: Uydu sayıları MEB kitabına göre verilmiştir. (Uydu sayıları değişebilir)
Not: Plüton 24 Ağustos 2006 tarihinde gezegen sınıfından çıkarılarak cüce gezegen sınıfına dahil edilmiştir.

4. UYDU

• Gezegen çevresinde belirli yörüngede dolanan küçük gök cisimlerine uydu denir.
• Bir uydu, etrafında dolandığı gezegenden daha küçüktür.
• Jüpiter’in uydusu Ganimet ve Satürn uydusu Titan, Merkür gezegeninden daha büyüktür.
• Titania, Uranüs’ün uydusudur.
• Triton, Neptün’ün uydusudur.

5. ASTEROİT, METEOR, GÖK TAŞI

• Güneş sistemi oluşurken ortaya çıkan, aşınmış kaya ve metal parçalarına asteroit denir.
• Asteroitler küresel yapıda değildir.
• Asteroitlerin büyük kısmı Mars ve Jüpiter gezegenleri arasında dolanır.
• Asteroitler birbirine çarparak küçük kaya parçaları olan meteoru oluşturur.
• Bazı meteorlar Dünya atmosferine girerek yanar ve yok olurlar. Yanan meteor gökyüzünde ışık demeti oluşturur buna yıldız kayması denir.
• Dünya atmosferinde yanarak tükenmeyip yeryüzüne kaya olarak düşen meteor parçalarına gök taşı (meteorit) denir.
• Gök taşının yeryüzünde oluşturduğu çukura gök taşı çukuru denir.

Not: Asteroit, Meteor ve Gök taşı aslında aynıdır. Bunlar kaya parçalarıdır.