5. Sınıf Fen Bilimleri KonularıKonu Anlatımları

5. Sınıf Biyoçeşitlilik Konu Anlatımı

F.5.6.1. Biyoçeşitlilik

Önerilen Süre: 6 ders saati

Konu / Kavramlar: Biyoçeşitlilik, doğal yaşam, nesli tükenen canlılar

F.5.6.1.1. Biyoçeşitliliğin doğal yaşam için önemini sorgular. Ülkemizde ve Dünya,da nesli tükenen veya tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan bitki ve hayvanlara örnekler verir.

F.5.6.1.2. Biyoçeşitliliği tehdit eden faktörleri, araştırma verilerine dayalı olarak tartışır.

BİYOÇEŞİTLİLİK

1. BİYOÇEŞİTLİLİĞİN ÖNEMİ NEDİR?

  • Biyoçeşitlilik ekosistemin işleyişini kolaylaştırır.
  • Biyoçeşitlilik doğal zenginliktir.
  • Biyoçeşitliliğin fazla olması tarım ve sanayi alanında katkı sağlar.
  • Biyoçeşitlilik doğa turizmini katkı sağlar.
  • Biyolojik çeşitlilik ile ekosistemler dengede kalır.
  • Biyoçeşitlilik sağlığımızı destekler.
  • Ülkemiz biyoçeşitlilik yönünden zengindir.

2. BİYOÇEŞİTLİLİĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER

  1. İklim
    Bitki ve hayvanlar her iklimde yaşayamaz.
  2. Yeryüzü şekilleri
    Arazide dağ, ova, vadi gibi yeryüzü şekilleri biyolojik çeşitliliğe neden olur.
  3. Coğrafi konum
    Bulunan yerin dünya üzerindeki coğrafi konumu da önemlidir.
  4. Toprağın yapısı
    Toprakta bulunan mineraller biyolojik çeşitliliği etkiler.

3. BİYOÇEŞİTLİLİĞİN ETKİ ETTİĞİ ALANLAR

  1. Tarım
    Beslenme sorunları çözülür, farklı ürünler elde edilir.
  2. Tıp ve eczacılık
    Bitkisel ürünler ile yeni ilaçlar üretilir.
  3. Ormancılık
    Kağıt, kauçuk, kereste üretimi sağlanır.
  4. Balıkçılık
    Denizlerde elde edeceğimiz ürünler besin olarak tüketilir.
  5. Hayvancılık
    Et, süt ve hayvansal ürünlerin elde edilmesini sağlar.
  6. Endüstri
    Çeşitli sanayi ürünlerinin elde edilmesi için gerekli ham madde ihtiyacını sağlar

4. BİYOÇEŞİTLİLİĞİ TEHDİT EDEN FAKTÖRLER

  1. Aşırı nüfus artışı
  2. Çevre kirliliği
  3. Çayır, mera ve otlak alanların aşırı otlatılması.
  4. Erozyonla toprağın yok olması
  5. Tarımda zirai ilaç kullanımı
  6. Sulak alanların kurutulması
  7. Doğal afetler
  8. Ormanların tahrip edilmesi
  9. Orman yangınları
  10. Küresel ısınma sonucu oluşan iklim değişikliği
  11. Kaçak ve aşırı avlanma
  12. Turizm faaliyetlerinin artması
  13. Ev ve sanayi atıkları
  14. Maden ocaklarının doğayı tahrip etmesi
  15. Nükleer patlamalar
  16. Asit yağmurları
  17. GDO (Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar) biyoçeşitliliği tehdit etmektedir.

Not: Canlıların nesillerinin tükenmesi biyolojik çeşitliliğin azalmasına neden olur.

5. ÜLKEMİZDE VE DÜNYADA NESLİ TÜKENEN VE TÜKENME TEHLİKESİ İLE KARŞI KARŞIYA OLAN CANLILAR

5.1. Nesli Tükenen ve Tükenme Tehlikesi İle Karşı Karşıya Olan Canlılar

  • Doğal afetler, çeşitli insan faaliyetleri, salgın hastalıklar, iklim değişikliği ve bazı çevresel sorunlar sonucu nesli tamamen yok olan canlılardır.
  • Nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan canlılar sayıca azalmış fakat yok olmamıştır.

a. Ülkemizde Nesli Tükenmekte Olan Hayvanlar

  • Kelaynak
  • Akdeniz foku
  • Yaban kedisi
  • Ceylan
  • Sülün
  • Karetta karetta (Deniz kaplumbağası)
  • Yaban koyunu
  • Alageyik
  • Bozayı
  • Tepeli pelikan
Karetta Karetta Kaplumbağası
Kelaynak Kuşu

b. Ülkemizde Nesli Tükenmiş Olan Hayvanlar

  • Asya aslanı
  • Asya fili
  • Anadolu parsı
  • Kunduz
  • Anadolu leoparı
  • Mersin balığı
  • Yakalı toy kuşu
  • Kafkas öküzü
  • Yılanboyun
  • Orman horozu
Anadolu Parsı

c. Ülkemizde Nesli Tükenmekte Olan Bitkiler

  • Kardelen
  • Sıklamen
  • Göl soğanı
  • Ters lale
  • Orkide
  • Salep
  • Nergis
  • Çiğdem
  • Süsen
  • Kar çiçeği
Kardelen

d. Dünyada Nesli Tükenmekte Olan Hayvanlar

  • Panda (Bambu ayısı),
  • Kutup ayısı
  • Penguen
  • Kısa gagalı yunus
Panda

e. Dünyada Nesli Tükenen Hayvanlar

  • Dinozor
  • Moa
  • Mamut
  • Dodo kuşu
  • Tazmanya kaplanı
  • Tazmanya kurdu
  • Hazar kaplanı (Pers kaplanı)
  • Çizgili sırtlan
  • Pirene yaban keçisi
Dodo Kuşu

6. ÜLKEMİZİN BİYOÇEŞİTLİLİĞİ

6.1. Bitkiler

  • Acur
  • Çitlenbik
  • İğde
  • Göleviz
  • Ahlat (yaban armudu)
  • Alıç
  • Delice
  • İdris
  • Ergen
  • Melengiç
  • Muşmula (döngel)
  • Hünnap
  • Taflan
  • Kocayemiş
  • Yaban mersini
  • Üvez
  • Yonca
  • Mürdümük

6.2. Hayvanlar

  • Van kedisi
  • Ankara kedisi
  • Denizli horozu
  • Ankara tavşanı
  • Kangal köpeği
  • Türk tazısı
Kangal Köpeği
  • Ülkemiz endemik tür bakımından çok zengindir.
  • Ülkemizde 500’den fazla özel yaşam alanı vardır.
  • 10.000’den fazla bitki, 400’den fazla kuş, 500’den fazla balık, 100.000’den fazla omurgasız hayvan bulunmaktadır.

Hüseyin Faruk YILDIRIM

Fen ve teknoloji dışında, sinema, fantastik edebiyat ve tarih sevdalısı, sıkı bir Yüzüklerin Efendisi hayranı.

2 Yorum

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu