Bu yazıda neler okuyacaksınız?
Coğrafya KPSS ders notlarımıza Türkiye’de Aşınım ve Birikim Şekilleri konusu ile devam ediyoruz. Bu kısımda tanımlamalardan ziyade listeleme metodu ile aşınım ve birikim şekillerine değineceğiz.
TÜRKİYE’DE AŞINIM VE BİRİKİM ŞEKİLLERİ
Türkiye’de ki Aşınım ve Birikim şekillerini bir tablo olarak inceleyeceğiz. Önce yazalım ardından tabloyu resim olarak yazının altında bulabilirsiniz.
1. BİRİKİM ŞEKİLLERİ
a. Akarsu Birikim Şekilleri
- Birikinti Konisi ve Yelpazesi
- Dağ Eteği Ovası
- Dağ İçi Ovası
- Delta Ovası
- Irmak Adası
b. Dalga Birikim Şekilleri
- Plaj
- Kıyı Kordonu ve Oku
- Lagün (Denizkulağı)
- Tombolo (Saplı Ada)
c. Rüzgar Birikim Şekilleri
- Lös (Rüzgarın taşıdığı toprak, birikim şekli değildir)
- Kumullar
- Barkan
d. Buzul Birikim Şekilleri
- Moren (Buzul Taş)
- Sander Düzlükleri
- Drumlin
e. Karstik Birikim Şekilleri
2. AŞINIM ŞEKİLLERİ
a. Akarsu Aşınım Şekilleri
- Vadi
- Plato
- Peri Bacaları
- Şelale – Dev Kazanı
- Kırgıbayır
- Peneplen
- Denge Profili
b. Dalga Aşınım Şekilleri
- Falez (Yalıyar)
- Doğal Köprü
c. Rüzgar Aşınım Şekilleri
- Mantar Kaya
- Yardang
- Tafoni
d. Buzul Aşınım Şekilleri
- Hörgüç Kaya
- Sirk
- Buzul Vadi
e. Karstik Aşınım Şekilleri
- Lapya
- Dolin
- Uvala
- Polye
- Mağara
- Galeri
- Duden
- Obruk
3. AŞINIM VE BİRİKİMİN BİRLİKTE ETKİLİ OLDUĞU ŞEKİLLER
- Menderes (Büklüm)
- Seki (Taraça)
Fotoğrafı büyütmek için üstüne tıklayın.
4. NOTLAR
- Türkiye’de ki Polyeler: TAKKEM: Tefenni, Acıpayam, Kestel, Korkuteli, Elmalı, Muğla
- Türkiye’nin en uzun mağarası: Antalya/Manavgat Tilkiler Düdeni
- Türkiye’nin en derin mağarası: Peynirli Köni (Egma)
- Pamukkale UNESCO tarafından koruma altındadır.
- Lapya, Türkiye’de en çok görülen karstik erime şeklidir. (Teke ve Taşeli civarı)
- Türkiye’de buzul aşındırma ve birikim şekillerinden sadece Sirk bulunur. (4. zamandan kalma)
- Lös, bir birikim şekli değildir sadece rüzgarla taşınan topraklardır.
- Dalga aşındırma şekilleri kıta sahanlığının dar (kıyı derinliği fazla), biriktirme şekilleri ise kıta sahanlığı geniş kıyılarda olur.
- Orta Karadeniz ve Adana bölümünde Enine Kıyı tipi görülür!